აიაზმის ღვთისმშობლის ეკლესია — ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი წალკის მუნიციპალიტეტში, მდ. ქციის ნაპირზე, სოფ. აიზმში. აგებულია VI-VII საუკუნეების მიჯნაზე. აიაზმა დარბაზული ტიპის ეგვტერიანი ეკლესიაა. აშენებულია უხეშად დამუშავებული, ნაწილობრივ კი თლილი ქვით. აქვს რელიეფები დასვეტის მორთულობა, თაღების მოტივით დამუშავებული ლავგარდანი. აიაზმა აღდგენილია 1045 წელს.
ეკლესიის კედელზე, კარის თავზე წარწერაში ნათქვამია , რომ ძეგლი 1045 წელს აღუდგენიათ. აქვე მოხსენიებულია კათალიკოსი ოქროპირი, რომელიც მოღვაწეობდა ბაგრატ IV-ის დროს. ეკლესიის იატაკზე დაგებული ქვის ფილების ქვეშ მოედინება წყალუხვი წყარო, რომელიც მილებით გორაკის ფერდობზე მოწყობილ აუზსი ჩადის.
მარიამ როსებიშვილი
